Is vaak vliegen nog verantwoord?

Klimaatneutraal reizen is een uitdaging in een kunstensector met internationale ambities. Het vraagstuk leidt tot gedeelde onzekerheid over hoe dat aan te pakken. Er ontstaan verschillende visies, waarbij feiten met meningen worden verweven, en ook het taalgebruik kan verwarring of misverstanden doen ontstaan. Om deze complexe werkelijkheid te structureren, duikt Nikol Wellens van Kunstenpunt in een wetenschappelijke analyse van het discours over de vraag: “is vaak vliegen nog verantwoord?”.

We leven in een klein land. Een groot potentieel aan publiek, kunstenaars en organisaties lonkt dan ook buiten onze grenzen. Maar over internationaal werken woedt al een hele tijd discussie binnen de kunstensector.

Enerzijds moet je om internationaal te kunnen werken de nodige kansen krijgen en toegang tot de middelen die je nodig hebt. Anderzijds kunnen de snelheid en hoeveelheid van het reizen je persoonlijk welzijn en de interculturele dialoog onder druk zetten. En dan is er nog het probleem van de grote ecologische voetafdruk.

Duurzame internationale samenwerking in de kunsten

Kunstenpunt werkte twee jaar aan het praktijkontwikkelingstraject (Re)framing the international, waarin de ecologische, artistieke, menselijke, sociale en economische betekenissen van international werken met elkaar werden verbonden. 

Verder gaat Kunstenpunt in het kader van A Fair New Idea?! de confrontatie aan met de ‘time-out’ waarmee de coronacrisis de kunstensector confronteert. Een internationale groep kunstenaars en kunstwerkers onderzoekt deze drie vragen: 

  • Hoe vinden we een evenwicht tussen internationaal werken enerzijds en anderzijds de zorg voor de planeet, mensen en betekenisvolle relaties in het artistieke ecosysteem?

  • Hoe kunnen we de ongelijke verdeling aanpakken van kansen en middelen voor internationaal werken tussen en binnen bepaalde landen en regio’s?

  • Hoe internationale relaties ondersteunen tussen individuen en collectieven, die samen willen denken en handelen?

Welke denkkaders en argumenten kunnen het werk van deze groep voeden? In het artikel lees je een samenvatting van de controverse over luchtvaart, gebaseerd op de algemene conclusies van een onderzoeksrapport van UGent en ULB over het duurzaamheidsverhaal. De kadertekst schets de context van het onderzoek. Het sluit af met een persoonlijke respons.

Ruben Arnaerts