Praktijksafari Bij' de Vieze Gasten
Op dinsdag 30 april ging Pulse Transitienetwerk over het muurtje loeren van het, samen met de buurtbewoners, verbouwd passiefhuis van Bij’ De Vieze Gasten die met hun sociaal-artisitieke projecten het kloppende culturele hart vormen van de Brugse Poort in Gent.
Tijdens deze safari focusten we ons vooral op de duurzame kracht van de sociaal-artistieke methodiek. Dat doen De Vieze Gasten bijvoorbeeld aan de hand van de Sustainable Development Goals (SDG’s) en hun engagement binnen Greentrack, het Gentse duurzaamheidsnetwerk van de culturele sector.
Ze namen ons mee op tocht door hun Brugse Poort waar we kennis maakten met oude Meubelfabriek en hun propere vrienden van De Koer.
1e deel thuis Bij’ De Vieze Gasten
Marie-Laure Delaby, zakelijk coördinator, trakteerde ons eerst op koffie en gebak tegen de achtergrond van een muur die onder handen werd genomen door een vrijwillige buurtkunstenaar, waarna we een blik kregen achter de schermen.
In hun werking staat telkens de samenwerking met de buurt centraal. Van publiek tot artiest, van vrijwilliger tot personeel. Samen weven ze de buurt tot een warme plek waar iedereen welkom is. Hiervoor werken ze o.a. samen met brugfiguren die van deur tot deur gaan om iedereen te betrekken met het programma.
Vervolgens wordt de werking ook gekenmerkt door een horizontale personeelsstructuur waar flexibiliteit, inspraak, doorgroeimogelijkheden en werking met anderstaligen in het team centraal staan.
De organisatie heeft ook goede banden met diverse vzw’s in de buurt zoals:
Trafiek vzw, een buurtcoöperatie die de buurtbewoners dichter wilt betrekken bij het reilen en zeilen van de wijk.
De kringloopwinkel aan de andere kant van het plein waar Bij’ de Vieze Gasten een circulaire relatie mee bewaart voor materialen.
Ook het gebouw, een passief huis, is in samenwerking met buurtbewoners onder handen genomen. Nu zijn ze voorzien van ledverlichting en energiezuinige materialen mogelijk gemaakt i.s.m. Greentrack Gent.
Leuk weetje voor de fans: in ’92 trad Kurt Cobain hier in hoogst eigen persoon op.
2e deel De Meubelfabriek
De voormalige bowling De Meibloem en de Meubelfabriek 'Pauvers-Vandenberghe' in de Meibloemstraat maken plaats voor buurtfuncties en groen. Op deze manier geeft de site extra 'zuurstof' aan de Brugse Poort, één van de dichtst bebouwde wijken van Gent.
Pieter Vancauwenberghe van stad Gent leidt de tijdelijke bruisende invulling van de ruim 8000 m² in goede banen en focust vooral op diversiteit en participatie. De buurtbewoners -en organisaties krijgen voorrang bij de invulling en beslissen zelf hoe de ruimte wordt ingevuld. Samen trachten ze de meubelfabriek om te toveren tot een tweede thuis voor de buurtbewoners. Enkele voorbeelden van invullers:
VZW Scaramouche,: een jeugdorganisatie met als doel zelfredzaamheid en vermeerdering van eigenwaarde te bewerkstelligen.
Rising You: Een warme, professionele klimclub met aanbod voor kwetsbare jongeren en jonge vluchtelingen..
Girls Go Boom. Meisjes brengen meisjes op het podium.
De meubelfabriek draait grotendeels op circulaire economie met de idee dat de aankoop hergebruikt kan worden voor een volgende tijdelijke invulling. Daarom kiezen ze telkens voor duurzame recupereerbare materialen.
Wat met materialen die niet meer worden gebruikt? Die leggen ze op een plek waar mensen uit de buurt ze kunnen inruilen voor spullen die zij dan weer achterlaten voor iemand anders. Ruilen, in plaats van weggooien. Deze vorm van deelcultuur heeft geen toezicht nodig
3e deel De Koer
De Koer is een kleinschalige, multidisciplinaire, artistieke en sociale werking in het midden van de Brugse Poort te Gent. De Koer maakt plek voor experiment en inspireert tot spel, reflectie en actie. De plek is collectief, duurzaam en voortdurend onaf. Een (historisch socialistisch) volkshuis. Jef Seghers, zakelijk coördinator, leidt ons rond en geeft meer achtergrond. Enkele voorbeelden:
Vrijwilligers, zij spelen een sleutelrol in de koer. De oude Cinema Rio werd terug tot leven gewekt door een groep vrijwillige cinefielen die zich verenigen in Cinéclub Rio. Daar ontstaat wekelijks een eigenwijze programmatie op donderdagavond. Het café van de Koer is de centrale foyer van de site en verbindt de vele activiteiten op en rondom de site. Het café en ook de voortdurende verbouwingen en opknapwerken worden volledig gedragen door vrijwilligers.
Voedseloverschotten uit Delhaize Ledeberg komen in de keuken van de koer terecht alsook lokale landbouwproducten. De Koer werkt ook samen met Robinetto, een sociale coöperatieve onderneming die de drankvoorziening in de horeca wil verduurzamen. Door kwalitatieve tapwater kan de Koer verpakte frisdrank vervangen door siroop met lekker water uit de kraan.
De koer experimenteert en zoekt voortdurend naar methodieken om duurzaam gedrag te stimuleren bij hun publiek. Een voorbeeld hiervan is de prijs die varieert naargelang de voetafdruk. Het gaat niet alleen over de financiële balans, maar over de gehele werking en de eigen bijdrage aan het gemene goed (economy fort he common good) Dit zet je aan om na te denken over de oorsprong van producten en de eigen impact op mensen en planeet.
We sloten de tour af in stijl met vers kraantjeswater uit de enige echte Robinetto-tap die een plaats kreeg in het Koer-café.
