IM/PULSE In Limbo

IM/PULSE, de ‘van-denken-naar-doen-tank’, die in het leven werd geroepen tijdens W/ONDERSTROOM, bestaat intussen een jaar. Na W/ONDERSTROOM stelden we twee werkgroepen samen: “Training & Opleiding” en “Delen & Hergebruik”. Beide liepen hun eigen traject doorheen 2021.

De actiegroepen gingen nog voor de zomer aan de slag. Toegegeven, het was geen eenvoudige opdracht en dat bovendien in ongewone omstandigheden, overschaduwd door de nog steeds heersende pandemie. Al redelijk snel zou blijken dat het spoor “Training & Opleiding” (voorlopig) doodloopt. Het thema was te breed en diffuus. De verwachtingen waren onvoldoende op elkaar afgestemd en het bleek erg moeilijk om in deze digitale tijden de neuzen in dezelfde richting te krijgen. We besloten om het thema in de koelkast te bewaren.

Het warm water

De werkgroep “Delen & Hergebruik” liep aanvankelijk een erg gelijkaardig traject. Ook daar bleek het moeilijk om een lijn te vinden in de bij aanvang erg brede scope van het thema. Na de eerste virtuele bijeenkomsten zonder een concrete beslissing, kiest de groep uiteindelijk met ‘materiaal’ als onderwerp toch voor de fysieke dimensie van delen en hergebruiken:. De eerste actie wordt het samenstellen van een overzicht van alle relevante deel- en hergebruikinitiatieven voor materialen, of minstens een verdienstelijke poging daartoe. Een onmogelijke opdracht, zo blijkt. Na enige bezinning kiest de groep er daarom voor om het project te voeden met een injectie inspiratie en ervaring bij een bestaande praktijk.

Praktijksafari In Limbo

In september 2021 gaat de werkgroep daarom op praktijksafari bij In Limbo. In Limbo is een materiaalmagazijn in Brussel dat sinds de start in 2018 al meer dan 300 partners heeft bereikt en meer dan 100 ton aan materialen heeft opgehaald en verdeeld. Het werd geïnitieerd door vzw Toestand, vzw Zinneke, De Munt en vzw Rotor die in hun dagelijkse praktijk een noodzaak zagen tot hergebruik van materiaal. Momenteel is het magazijn gehuisvest in de gebouwen van Allee Du Kaai, tussen het Brusselse kanaal en de site van Tour & Taxis, en wordt het beheerd door Toestand vzw.

Het project werkt uitsluitend voor non-profit organisaties en op basis van schenkingen. Heb je als organisatie materiaal in de weg staan, dan kan je dat aan In Limbo laten weten. Vervolgens wordt beslist of het materiaal wordt opgehaald en gestockeerd in het magazijn of dat het bij de aanbieder blijft staan tot er een afnemer wordt gevonden. De aangeboden materialen worden verzameld op een website en aangekondigd via een nieuwsbrief. Deze manier van werken betekent dat het platform voldoende heeft aan een eerder beperkte stockageruimte.

Ecosysteem met sociale balans

Maar In Limbo is meer dan enkel een materiaalmagazijn. Het is ook een actief en verbindend netwerk. Het is een ecosysteem van gevers en nemers waarbij er oog is voor een sociale balans. Kleine organisaties komen in contact met grotere, rijke met armere, sociale organisaties met eerder artistieke werkingen, enzovoort. Het streeft naar een vorm van wederkerigheid en versterkt het begrip tussen de actieve partners.

“In Limbo is een platform, zowel een digitaal als fysiek magazijn, dat de schenking en het hergebruik van materialen binnen de sociaal-culturele sector in Brussel wil vergemakkelijken. In een poging om ecologische en economische problemen aan te pakken, wil In Limbo uitwisseling en wederzijdse hulp binnen deze sectoren stimuleren. In Limbo helpt de doorstroom van materialen naar de recyclagesector en de kosten van het storten te verminderen, en zorgt dat organisaties met minder middelen deze herbruikbare materialen kunnen verkrijgen.”

Het materiaal dat wordt aangeboden is erg uiteenlopend. Soms gaat het over achterblijvende stocks of ongebruikt materiaal, decorstukken, toestellen. Soms worden gebouwen gestript of wordt tentoonstellingsmateriaal gerecupereerd. Afhankelijk van het aanbod en de noodzaak wordt beroep gedaan op partners en het netwerk. Ook hier geldt de wederkerigheid. 

Altijd werk aan de winkel

De deelnemers van IM/PULSE op praktijksafari bij In Limbo.

Vandaag lijkt het project goed te functioneren. Dat is grotendeels afhankelijk van de doeners-mentaliteit van Toestand vzw. Tegelijk geeft de werking aan eigenlijk ondergefinancierd te zijn. De 4/5de medewerker die zich kan toeleggen op In Limbo zou dit niet kunnen zonder de inzet van vrijwilligers, partners en het logistieke team van Toestand vzw. Het project wordt dus voortgestuwd door idealisme. 

Een ander knelpunt is de nood aan proactiviteit bij de gevers. De reflex om In Limbo op de hoogte te brengen van te geven materiaal is nog onvoldoende aanwezig. Het blijkt soms nog steeds gemakkelijker om een container voor de deur te zetten en alles te laten afvoeren dan om de wagen van In Limbo te boeken voor een ophaling. Tijdwinst, gemakzucht, of simpelweg macht der gewoonte? 

“In de loop der jaren werden we goed in vinden en hergebruiken van materiaal om gebouwen in te richten. Zo goed, dat we materiaal op overschot hebben. Met ‘In Limbo’ recupereren we materiaal uit de cultuur- en bouwsector en geven het door aan wie het nodig heeft. Toestand wil zo sociaal-culturele praktijken inhoudelijk, praktisch en materieel ondersteunen door een uitwisselingsnetwerk uit te bouwen.”

En de toekomst? In Limbo werkt momenteel aan een nieuwe website en een digitaal platform. Dat moet open source worden en zal ter beschikking worden gesteld van gelijkaardige projecten in andere steden om het concept gemakkelijk te kunnen multipliceren. Ook dat sluit aan bij het idealisme van de organisatie. Daarnaast droomt het van het omdenken van het economische systeem. Kan de geef-economie gevalideerd worden door middel van een alternatieve munt die verder de wederkerigheid stimuleert? Wordt ongetwijfeld vervolgd…