Goed boeren in alle diversiteit

Goed boeren kan in alle diversiteit. In de natuur interageren dieren en planten met elkaar, in de agro-ecologie doet de boer dat ook: de boer gaat in dialoog met de natuur, met de samenleving. “Tijd dat we die dialoog versterken,” aldus Voedsel Anders, Boerenforum, FIAN en Wervel. Samen pleiten ze ervoor dat kleinschalige en familiale boer.inn.en die agro-ecologische werkwijzen inzetten de steun krijgen die ze verdienen. Met de reeks ‘Goed boeren’ zetten ze naar aanleiding van de Internationale Dag van de Boerenstrijd (17 april) wekelijks een van de agro-ecologische helden in de kijker met zijn/haar verhaal.

Afgelopen weken presenteerde de reeks #GoedBoeren verschillende portretten van boer.inn.en die agro-ecologische praktijken toepassen. Hierbij springt de verscheidenheid meteen in het oog. De meeste agro-ecologische boeren werken biologisch of biodynamisch, maar soms kiezen boeren ervoor om niet gebonden te zijn aan het wettelijke lastenboek zoals vereist in de biolandbouw: omdat het bedrijf nog niet rijp is voor een omschakeling, of omdat ze zonder controleplicht verder willen gaan op de agro-ecologische weg.

Ecologie richt zich als wetenschap op de wisselwerking tussen organismen en levensgemeenschappen en hun omgeving. Een gelijkaardig fenomeen geldt voor agro-ecologische landbouwsystemen: men vindt er een waaier aan diverse boerenpraktijken. Essentieel is dat kennis wordt uitgewisseld onder boeren o.a. via lokale netwerken. Elk bedrijf heeft zijn eigen knowhow en ervaring en onderscheidt zich hierdoor van de andere. 

Wat bindt agro-ecologische boeren?

Ten eerste het besef dat de manier waarop we afgelopen decennia voedsel hebben geproduceerd niet langer houdbaar is: niet voor de boer, niet voor de consument, niet voor de planeet. Ten tweede hebben ze de ambitie om  voedsel te telen voor de lokale gemeenschap.  Ten derde beschouwen ze de natuur als een factor waar je rekening mee moet houden en meer nog, als partner bij de productie van voedsel. 

Het Vlaams en Europees beleid trekken niet meteen de kaart van de agro-ecologische landbouw, maar toch worden agro-ecologische praktijken talrijker op het terrein. Gelukkig maar, want onze afhankelijkheid van de natuur wordt steeds duidelijker nu we geconfronteerd worden met klimaatopwarming, biodiversiteitsverlies, toenemende droogtes wereldwijd, bodemdegradatie… tengevolge van ons industriële landbouwsysteem.    

Agro-ecologische boeren die samenwerken met de natuur en daardoor de natuurlijke kringlopen weer sluiten, zijn bondgenoten bij de aanpak van deze grote maatschappelijke vraagstukken. Voedsel Anders vraagt om deze boeren de erkenning en (financiële) steun te geven die ze verdienen.

Ingebed

Maar boeren werken niet alleen in een natuurlijke ruimte. Agro-ecologische boeren zijn ingebed in de maatschappij en in hun tijdsgeest. Het agro-ecologische verhaal schrijven boeren niet alleen.  Ook onderwijs en onderzoek, toeleveringsbedrijven en beleid spelen een belangrijke rol bij de uitbouw van een agro-ecologisch voedselsysteem waar ook de consument een betrokken burger wordt.

Alle #goed boeren-portretten zijn verzameld in deze brochure