Een traditie voortzetten

“Het Museum Plantin-Moretus is een huis vol boeken en letters. Hier vond de anderstalige nieuwkomer Christoffel Plantijn in de 16e eeuw zijn nieuwe thuis. Het is ook altijd een ontmoetingsplaats geweest voor verschillende mensen met verschillende achtergronden uit verschillende landen. Het is dan ook maar evident dat we deze traditie voortzetten. Dit doen we onder meer door een aanbod te ontwikkelen voor de hedendaagse anderstalige nieuwkomers en inburgeraars én voor mensen die leren lezen en schrijven, letter voor letter.”

Odette Peterink,
Publieksmedewerker Plantin-Moretus

Luisterogen

Het project ‘Luisterogen’ zorgt ervoor dat anderstaligen op een totaal andere manier en in een andere context hun Nederlands kunnen oefenen. In het museum zoeken ze aan de hand van 10 kaarten met eenvoudige woorden en afbeeldingen iets uit de collectie dat hen aanspreekt en vertellen ze erover.

Het project is een samenwerking tussen het Koninklijk Orthopedagogisch Centrum Antwerpen en De Dagen vzw enerzijds en Museum Plantin-Moretus anderzijds. Voor het project ‘Luisterogen’ kregen we steun van Stad Antwerpen (Onderwijs-, Cultuur- en Jeugdbeleid).

Na de herinrichting van het museum in 2017 blijkt het huidig pakket niet meer up-to-date te zijn. We werken momenteel aan een nieuwe, betere versie. Ondertussen hebben we ook een beeldboek ‘De droom van Christoffel’ gemaakt voor mensen die Nederlandse les volgen, met een hoopvolle tekst van Ilona Plichart en prachtige foto’s van Jimmy Kets. Onze droom is om over vijf jaar een ‘Open Inlooppunt Taal’ te zijn, en om ons team gastheren en gastvrouwen uitgebreid te hebben met mensen die nu Nederlands leren.

Taal verbindt ons allemaal

Getrouw aan haar geschiedenis wil het museum ook vandaag nog een ontmoetingsplaats zijn waar aandacht is voor taal, boeken en letters. Daarom heeft het publieksteam van het museum een beleid uitgezet waarin veel speciale aandacht gaat naar laaggeletterdheid. Een ontmoeting met Oliva Moors was de start van een langdurige samenwerking met ‘Luisterogen’, een innovatief educatief systeem dat kwaliteitsvolle leerkansen biedt aan dove en slechthorende jongeren. Onder de beschermende vleugels van het Koninklijk Orthopedagogisch Centrum Antwerpen en De Dagen vzw ontwikkelt Oliva kwalitatief hoogstaand lesmateriaal voor haar leerlingen. Met ‘Luisterogen’ wil ze niet alleen nieuwe Nederlandse woorden aanleren, maar ook de leefwereld en de sociale vaardigheden van de doelgroep op een creatieve manier verruimen.

Museum als open leeromgeving

Omdat ze haar leerlingen verschillende letters en lettertypes wilde tonen en hen met die letters wilde laten werken, kwam ze bij het museum terecht. Voor het museum was het een uitgelezen kans om op een andere manier met de collectie en het educatief aanbod aan de slag te gaan. Samen werkten we ‘Luisterogen in het Museum Plantin-Moretus’ uit, een specifieke tool om actief het museum te ontdekken, zonder voorkennis en uitnodigend tot gesprek.

Ondanks dat de vraag afkomstig was van een projectleerkracht voor dove en slechthorende jongeren, heeft het museum bij de ontwikkeling van de tool altijd rekening gehouden met de toepasbaarheid voor een veel groter publiek. Een groot deel van de Antwerpenaars heeft het Nederlands niet als moedertaal, én heeft een andere culturele achtergrond. Ook voor hen wil het museum relevant zijn en een open leeromgeving bieden. De stedelijke musea hebben een stimulerend beleid naar alle mogelijke groepen cursisten die Nederlands willen leren toe (NT2, inburgering, OKAN klassen, …). De te ontwikkelen tool moest ook door hen te gebruiken zijn.

Ontdek hier hoe het in zijn werk gaat.

Taal verbindt ons allemaal. Een goede kennis van het Nederlands maakt een anderstalige nieuwkomer sterker. Het is ook belangrijk je thuis te voelen in dat nieuwe land. En wat is er nu fijner dan jouw letters en jouw taal tegen te komen in een museum in je nieuwe vaderland? Voor mij persoonlijk was de blijdschap van een Ethiopisch meisje uit een OKAN klas bij het vinden van letters van haar eigen alfabet een hoogtepunt. Ze ontdekte daar ter plekke dat het museum ook een beetje van haar was. En dat was precies wat we wilden bereiken met dit Luisterogen project.