Voorwoord

Vandaag

Morgen

Ontij/d

MORGEN

We zetten voor HOOGTIJ/D drie thematische sporen uit waarlangs het programma meanderde: VANDAAG doen, dromen van MORGEN, stilstaan bij ONTIJ/D. Voor het spoor van MORGEN zochten we naar de toekomstdromen en hoe die te vertalen naar ons huidige gedrag en keuzes.

Common Dreams: survival kit for the future

If the time is now, are you ready? Kunstenares en eco-activiste Maria Lucia Cruz Correia onderzochtt samen met de aanwezigen hoe we overleven in het Antropoceen. Klimaatverandering schudt namelijk stevig aan de fundamenten van onze leefomgeving en zal volgens de voorspellingen grondiger zijn en verder gaan dan we ooit vermoedden. Maria Lucia kijkt die mogelijke toekomst onverstoord in de ogen. Hoe bouwen we ons huis? Hoe zien de economie, de sociale verbondenheid en de politiek eruit in een drijvende samenleving? En wat zijn de waarden van die gemeenschap? Wat brengt mensen samen? Een vuurtje, een verhaal, een bron met drinkbaar water, een vis, … ? Hoe kunnen we oude kennis opnieuw gebruiken? Hoe ervaren we tijd? Welke verhalen zullen we achterlaten voor de toekomst? De deelnemers gingen de uitdaging aan, keken rond in de toekomst vanuit de ogen van een ‘survivor’ en ontdekten wat we echt nodig hebben om dit Antropoceen te overleven.

Maria Lucia Cruz Correia is een Portugees-Belgische kunstenares die zoekt naar antwoorden op milieurechtvaardigheid. Ze daagt ons bewustzijn over klimaatverandering uit en wil met haar performances onze relatie met de natuur herdefiniëren. Je kan haar o.a. aan het werk zien als vaste resident in Vooruit of in Kaaitheater, met het project Voice of Nature waarmee ze onlangs de Roel-Verniersprijs won.

Architelier

Architelier is een instrument van De Veerman om in groep na te denken over stadsontwikkeling. De workshop is toegankelijk voor iedereen vanaf zes jaar en werd ontwikkeld in opdracht van het VAI en deSingel. Annemie Geerts vertelde over het doel, de aanpak en de impact van de workshop.

De Veerman is een artistieke haven waar uit liefde voor en rotsvast geloof in de kunsten mensen worden uitgedaagd en gestimuleerd om andere oevers te verkennen. Ze doen dat aan de hand van prikkelende en inventieve kunsteducatieve en participatieve projecten.

NDVR is een interdisciplinair team van professionals dat de sociale waarde van ruimtelijke projecten wil vergroten. NDVR keek toe bij de eerdere Architelier-workshops en probeerde te vatten welke processen zich manifesteerden. Jonas De Maeyer schetste zijn observaties: de interventies, situaties en bedenkingen die interessant zijn in verhouding tot de praktijk van ruimtelijke organisatie — vandaag en morgen.

Aansluitend op de projectvoorstelling van Architelier, kon je de workshop uit eerste hand beleven. We vertrokken vanuit een wit blad en bedachten samen hoe die lege ruimte omgevormd kan worden tot een ideale leefomgeving. We zetten gebouwen neer, tekenden parken en straten, wandelden van huis naar school of het werk en ontdekten onderweg wat we nodig hebben en hoe we ons verplaatsten. Door blokken te verschuiven en met elkaar te praten ontstond zo stapje per stapje een wereld waarin wij samen zouden willen leven.

Het festival van de toekomst is hier

De laatste jaren duiken steeds meer kleinschalige muziekfestivals op die bewust geen miniversies zijn van de grote festivals. Ze hebben een ander DNA dat ons een glimp toont van hoe het festival van de toekomst eruit zou kunnen zien. We zien er een fundamentele aandacht voor duurzaamheid in de ruime zin van het woord, een nieuwe kijk op programmatie en dikwijls ook een bewuste keuze voor kleinschaligheid.

Jeroen Vereecke (Boomtown Festival) modereerde een panelgesprek waarin drie festivals— Ieperfest, Ubuntu Festival en Paradise City (ook Horst zou meediscussiëren, maar kon er helaas uiteindelijk niet bij zijn) — naar de toekomst keken. Wat is er nodig om deze nieuwe generatie festivals te laten doorgroeien? Welke plaats hebben ze in het grotere festival- en cultuurlandschap, en tot waar reiken hun ambities? En kunnen festivals als laboratoria de cultuursector en bij uitbreiding ook de wereld veranderen?

Het potentieel van vergeten technologie

In het denken over de transitie naar een duurzame samenleving wordt er vaak gerekend op nieuwe technologie. Helaas introduceert die technologie doorgaans evenveel problemen als dat ze er oplost. De website Lowtech Magazine kijkt naar het verleden voor inspiratie voor een alternatieve aanpak. Voor de komst van de industriële revolutie draaide vrijwel de hele samenleving op hernieuwbare energiebronnen. De technologie van onze voorouders zou wel eens heel nuttig kunnen zijn voor de toekomst. Niet door terug te keren naar het verleden, maar door die technologie verder te verfijnen aan de hand van nieuwe kennis en materialen.

Kris De Decker is de man achter Lowtech Magazine, een blog met nieuws en diepgaande duiding over milieu, energie en technologie. Je leest er niet alleen onderbouwde artikels maar vindt er o.m. ook handleidingen voor lowtech voorzieningen terug.

Flatbread Society: Het begint allemaal bij graan …

‘Flatbread Society’ is een breed uitwaaierend artistiek project dat vertrekt van ‘graan’ als gemeengoed en van daaruit verschillende luiken van onze samenleving, ons ecosysteem onderzoekt. Het project kijkt niet alleen naar hoe we onze samenleving structureren en hoe we dat op een duurzamere manier willen aanpakken. Het onderzoekt ook hoe ‘schoonheid’ zelf een publieke ruimte kan zijn — kunst als gemeengoed — en hoe in die ruimte een gemeenschap kan ontstaan.

Lode Vranken is als architect lid van het internationale collectief Future Farmers. Het collectief bestaat uit kunstenaars, onderzoekers, ontwerpers, architecten, wetenschappers en boeren die een gemeenschappelijk doel delen. Ze willen uitwisselingskaders creëren die momenten van ‘niet weten’ versnellen, katalyseren.

Ga naar Ontij/d

of naar het volledige fotoverslag