Inspiratie: circus en duurzaamheid

In mei 2024 planden Pulse Transitienetwerk, Circuscentrum, Cirkus in Beweging en CIRKLABO samen een praktijksafari met een rondleiding in Leuven. Het doel was de deelnemers onder te dompelen in de duurzaamheidsacties van het Leuvens circusfestival CIRKL en de verschillende circusorganisaties. Door omstandigheden kon deze praktijksafari echter niet doorgaan, maar we wilden jullie toch graag een inkijk geven in deze organisaties en hun duurzaamheidsacties.

Circuscentrum

Circuscentrum is, als steunpunt voor circuskunsten, er voor iedereen die met circus bezig is. Maar Circuscentrum is ook een kenniscentrum, gedreven door nieuwsgierigheid, een platform dat gelooft in de kracht van uitwisseling en ambassadeur voor het verspreiden van de liefde voor circus. Het liefst van al doet Circuscentrum dat allemaal binnen een samenwerking. 

© WieBa Photography

Bibi Bert en Matilde Ruppert, beide trekkers van ecologie binnen Circuscentrum, gaan dieper in op hun duurzaamheidsverhaal.

“De circussector groeit. Het harde werk en tonnen inzet werpen hun vruchten af, maar dit brengt ook uitdagingen met zich mee. De klimaatverandering en haar impact op onze samenleving horen daarbij. Ook de circussector heeft een impact op het klimaat, daarom zet Circuscentrum zich in om het thema ecologie onder de aandacht te brengen. We beginnen bij onszelf door te kiezen voor vegetarische of LEF catering (Lokaal Ecologische en Fair), te streven naar minder en milieuvriendelijker drukwerk, het gebruik van openbaar vervoer te stimuleren en te kiezen voor duurzame materialen bij onze aankopen. Deze acties zien we vaak terug in de sector, wat aangeeft dat er al een aanzienlijk draagvlak is voor meer duurzame keuzes. Desondanks blijven enkele praktische en financiële obstakels af en toe in de weg staan.

Samen met de sector gaat Circuscentrum op zoek naar manieren om deze hindernissen te overwinnen en met het thema aan de slag te gaan. Samenwerking en uitwisseling zijn noodzakelijk voor een duurzamere toekomst, of beter gezegd, een volhoudbare toekomst. Via het delen van kennis en best practices willen we inspireren om ecologie een hogere prioriteit te geven, en daarnaast willen we haalbare tools en handvaten aanreiken om dit uit te voeren. Ook voor Circuscentrum is het nog een leertraject, de uitdaging ligt in het vinden van een balans tussen een duurzamere werking en praktische uitvoerbaarheid. Hoe dan ook is elke geleverde inspanning iets om trots op te zijn. Elke stap telt, en het is belangrijk om deze te vieren en te delen. Zo creëren we een positieve ingesteldheid rond het thema, wat even belangrijk is.”

Circusorganisaties in Leuven

Cirkus in Beweging is een open huis voor circus educatie. Persoonsvormende, artistieke en sociale circusactiviteiten vloeien er samen en heffen elkaar op tot een vernieuwende vorm van kunsteducatie. Kinderen, jongeren en volwassenen worden bij Cirkus in Beweging uitgedaagd om te proeven van en te experimenteren met circuskunsten. Het circusspel wordt ingezet als middel om de individuele, sociale, motorische en creatieve ontwikkeling te bevorderen. 

CIRKLABO is de Leuvense circuswerkplaats van het cultuurhuis 30CC en ondersteunt de ontwikkeling van hedendaagse circuskunst. Zij organiseren ook  CIRKL, hun driedaags circusfestival dat dit jaar plaatsvond van 10 tot 12 mei.

CIRKL & duurzaamheid naar het publiek

CIRKL zet in op een groen Leuven. Samen met Cirkus in Beweging bundelen ze de krachten achter CIRKL Boomt! in 2024. Samen blijven ze zuurstof en schoonheid toevoegen aan onze planeet door zich te richten op het mee vergroenen van Leuven.

Hieronder gaat  Jonas Van Soom van CIRKLABO dieper in op een aantal van hun projecten met een duurzame insteek.

La Vieille Souche - Samuel Rhyner

© Dries Theuwissen

“Duik in een unieke ervaring waar je niet alleen een voorstelling bijwoont, maar ook de kans krijgt om een verschil te maken. Voor deze voorstelling koop je geen ticket, maar plant je een boom. Ontdek de absurde ode aan het leven van de Zwitserse acrodanser Samuel Rhyner en zijn partner in crime, Trebor - een boom die dankzij jouw hulp een vaste stek krijgt in Leuven.”

‘Leuven Boomt!’ bij aankoop van een ticket

“Help mee aan een groenere toekomst terwijl je geniet van je voorstelling bij 30CC.

Tussen 28 maart en 12 mei kan het publiek bij aankoop van een ticket bij 30CC ervoor kiezen om 1 euro extra te doneren voor het planten van een boom. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat het planten van bomen een van de meest effectieve manieren is om klimaatverandering tegen te gaan.”

Het eerste ‘Leuven Boomt!’ bos

“Samen met BOS+ Vlaanderen en de Stad Leuven gaan we verder met onze missie om Leuven nog groener te maken. In 2025 realiseren we het allereerste Leuven Boomt! bos, een groene plek voor alle bewoners van de stad.

Na het circusfestival CIRKL werden de plannen voor het planten van een nieuw bos concreet gemaakt, samen met Stad Leuven, Cirkus In Beweging en Bos + kozen we een locatie van 700m2 op het Leuvense grondgebied waar we met de community van donoren een nieuw bos(je) gaan planten in maart 2025”

Wat is Leuven Boomt?

“Leuven Boomt! is een initiatief dat gestart is door Cirkus in Beweging in 2020 en mogelijk wordt gemaakt door jouw steun. Bij elke inschrijving voor hun lessen, kampen of andere activiteiten nodigen ze je uit om 1 euro extra te doneren, wat wordt doorgestort aan BOS+.

Waarom kiezen ze hiervoor? Omdat er te veel bomen gekapt worden of verloren gaan in bosbranden. Nochtans zijn ze broodnodig voor alle leven op aarde.”

CIRKL & duurzaamheid achter de schermen

Elk jaar wordt er gestreefd om CIRKL nog duurzamer te maken aan de hand van verschillende kleinere acties:

• Water: We moedigen artiesten en publiek aan om hun drinkbus mee te nemen en te vullen met kraantjeswater.

• Catering: 80% van ons aanbod van foodtrucks is vegetarisch, als stap richting een volledig vegetarisch festival. Onze artiestencatering is volledig vegetarisch. Ook vragen we aan de foodtrucks om geen plastiek aan te bieden van bordjes/bestek/….

• Afval: we moedigen het publiek aan om hun afval te sorteren en de juiste vuilnisbak te gebruiken op de festivalsite.

• Transport: Op de website moedigen we openbaar vervoer en de fiets aan: “Je komt best te voet, met de fiets, of met het openbaar vervoer naar CIRKL. Het is gezonder, goedkoper en milieuvriendelijker. Kijk op de plattegrond waar elke voorstelling plaatsvindt en stippel zo je route uit.”
  Uit onderzoek blijkt dan ook dat 70 procent van ons publiek te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer naar het festival komt.

• Drukmateriaal: Het materiaal van de brochure heeft een FSC label. De bondbanners hebben we gemaakt in een bepaalde vormgeving zodat deze volgend jaar te hergebruiken zijn.

• Co-programmatie van internationale artiesten: Het circus is van oudsher een internationale sector waarin rondgereisd wordt met grote circustenten en decorstukken, wat een impact op het milieu heeft. Om deze impact te verminderen, werken we als festival samen met andere festivals. We organiseren logische tournees waarbij de grote verplaatsingen van artiesten en materialen worden gedeeld over meerdere speelplekken. Hierdoor kunnen we efficiënter omgaan met transport en onze ecologische voetafdruk verkleinen.