Tournees
Het touren (van voorstellingen, concerten, lezingen enzovoorts) beslaat een aanzienlijk deel van het internationaal reizen. Spreiding van werk is vandaag de dag niet vanzelfsprekend in Vlaanderen, terwijl goedkope mobiliteit een afzetmarkt elders in Europa (en verder van huis) gemakkelijker toegankelijk maakt. Een voorstelling waar je maanden aan hebt gewerkt wil je graag zo veel mogelijk tonen, om het werk in de wereld te plaatsen en het te voelen evolueren. Eerder dan een economisch argument zijn internationale uitnodigingen toch vooral aanlokkelijk om de belofte die eruit spreekt: andere publieken ontmoeten, de kans om plekken te bezoeken waar je nog niet eerder bent geweest et cetera. Wanneer is reizen met het oog op presentatie echt betekenisvol?
Voor zover dat ze in een relatief eenvormig circuit van theaters en kunstencentra worden getoond, kunnen voorstellingen in goede omstandigheden steeds weer nieuwe publieken tegemoet treden. Hoewel, heeft dat ‘veroveren’ van nieuwe publieken wel altijd zin voor die publieken en voor het werk zelf? Theatermaker Pieter De Buysser stelt dat aan de orde: “There are few works that could defend the superficial passing-through of other cities. Yet that is the standard way of touring.” (8)
Hoe neem je de werkelijke waarde van de uitwisseling in overweging? Leidt deze beschouwing ook daadwerkelijk tot het afwijzen van arbitraire uitnodigingen? Hoe kun je meer context creëren rond het tonen van voorstellingen? Langer ter plaatse blijven of terugkeren naar bepaalde plekken is zinvol omdat het toelaat over een langere periode contacten te ontwikkelen en te onderhouden, met een lokale scene en met een publiek. Vanuit het perspectief van duurzame ontwikkeling is het nadeel daarvan dat je met die relaties ook ‘love miles’ opbouwt en wellicht meer gaat reizen. (9)
Naast de aandacht voor lokale plekken is er de vraag naar het reizen zelf. Vaak wordt dat al te instrumenteel opgevat, simpelweg als een abstracte ‘verplaatsing’ of een vanzelfsprekend nevenproduct van het werk en economische omstandigheden. Het onbedachtzaam hoppen van vliegveld naar theater naar hotel om een werk in de wereld te plaatsen leidt paradoxaal genoeg tot wereldarmoede. Wat levert anders en trager reizen, bijvoorbeeld met de trein, op in termen van ervaring en belichaamde kennis?
(8) Pieter De Buysser, ‘Hello aunt Cécile, hello police officer: welcome and join in’, /re/framing the international, #1, Nov. 2017, p. 16
(9) Zie Monbiot 2007, p. 257
Ga naar Transitie-oefeningen
of ga terug naar Inspiratie